Η κοσμηματοποιία ήταν πάντα μέρος του πολιτισμού μας και μέσα από το χρόνο έχει παραχθεί από διάφορα είδη υλικών. Ταξιδέψτε μαζί μας μέσα από διαφορετικές εποχές για να δείτε την εξέλιξη των κοσμημάτων από τις αρχές της πρώτης χιλιετίας έως τον 21ο αιώνα!

Η εξέλιξη του κοσμήματος

Τα πρώτα χρόνια (1100-1400)

Τα κοσμήματα αποτελούσαν πάντα σύμβολα δύναμης και πλούτου. Η κοινωνική κατάταξη και η ιεραρχία μπορούσε να οριστεί από ένα και μοναδικό κόσμημα… Κοσμήματα από χρυσό, ασήμι και πολύτιμα πετράδια φορούσαν αποκλειστικά οι ευγενείς, ενώ οι χαμηλότερες κοινωνικές τάξεις φορούσαν συνήθως κοσμήματα από μέταλλα, όπως ο χαλκός. Οι άνδρες χρησιμοποίησαν τα κοσμήματα για να συμβολίσουν σε μεγάλο βαθμό τον πλούτο και την εξουσία - δαχτυλίδια ειδικά γι’ αυτό τον σκοπό, καθώς και καρφίτσες που συνδέονταν με τα ενδύματα, σηματοδοτώντας αυτόματα τον πλούτο και την κοινωνική τους θέση.  

Η επέκταση του εμπορίου επέτρεψε και στη μεσαία τάξη να αποκτήσει κοσμήματα, αλλά αυτό απλώς ενίσχυσε την αποφασιστικότητα των αριστοκρατών να διαφοροποιήσουν τη θέση τους, δημιουργώντας πιο… εξωφρενικά κοσμήματα για να ξεχωρίσουν από τη μάζα. Η χρήση του σμάλτου ήρθε να προσθέσει χρώμα στα σχέδια τους, και έναν ακόμα λόγο για να ξεχωρίζουν.

Αναγεννησιακά Κοσμήματα: (1400 - 1700)

Η περίοδος της Αναγέννησης είχε διαρκή επίδραση στην ιστορία του κοσμήματος. Καθώς η ικανότητα κοπής κοσμημάτων βελτιώθηκε, δημιουργήθηκαν πιο περίπλοκα σχέδια με τη χρήση σμάλτων. Με τα αναγεννησιακά κοσμήματα, η θρησκεία ήταν έντονα ενσωματωμένη στα σχέδια και η αρχαία τέχνη της χάραξης των πολύτιμων λίθων αναζωπυρώθηκε.

Λόγω του αυξανόμενου ενδιαφέροντος για την πνευματικότητα, η χάραξη του σκορπιού ήταν μια δημοφιλής επιλογή για σχέδια αναγεννησιακών κοσμημάτων. Μεγάλες αλυσίδες ή μενταγιόν φορούνταν συχνά από άνδρες για να συμβολίζουν την ιεραρχία τους στον κόσμο της Αναγέννησης ενώ τα δαχτυλίδια και οι καρφίτσες απέκτησαν δημοτικότητα.

Poison Rings (Δηλητηριώδη δαχτυλίδια)

Ο 16ος αιώνας δημιούργησε τον όρο «poison rings» (δηλητηριώδη δαχτυλίδια). Eμπνευσμένα από την αρχαία ελληνική ιστορία, τα δαχτυλίδια που είχαν ως περιεχόμενο δηλητήριο, θεωρήθηκαν ένας εύκολος τρόπος για το θάνατο του εχθρού. Όταν ερχόταν η κατάλληλη στιγμή ο ιδιοκτήτης του δαχτυλιδιού μπορούσε να ανοίξει το καπάκι του και να ρίξει το δηλητήριο στο φαγητό ή στο ποτό του εχθρού του. Μια άλλη χρήση αυτού του δαχτυλιδιού; Για να σώσει τον ιδιοκτήτη του από τα βασανιστήρια σε περίπτωση σύλληψής του από τον εχθρό.

Κοσμήματα του 17ου αιώνα

Ο 17ος αιώνας έφερε μια αλλαγή στη μόδα, η οποία με τη σειρά της, έφερε αλλαγή και στο στυλ των κοσμημάτων. Τα σκοτεινά ρούχα της εποχής συνδέθηκαν με χρυσά κοσμήματα, ενώ τα παστέλ και τα λευκά συνδέθηκαν με ασημένια κοσμήματα, πολύτιμους λίθους και μαργαριτάρια.

Κοσμήματα του 19ου αιώνα: (1800 - 1900)

Τον 18ο αιώνα η κυριαρχία του Γάλλου αυτοκράτορα Ναπολέοντα Βοναπάρτη στην Ευρώπη, έφερε  στην πρώτη θέση του κοσμήματος το διαμάντι, μια θέση που εξακολουθεί να απολαμβάνει μέχρι σήμερα.

Βικτωριανά κοσμήματα και κοσμήματα… πένθους

Τα κοσμήματα πένθους, που σε μεγάλο βαθμό συνδέθηκαν με τη βικτωριανή εποχή, αποτελούν μια συναρπαστική πτυχή της ιστορίας του κοσμήματος. Η λαϊκή τους προέλευση πιστεύεται ότι είναι συνυφασμένη με το θάνατο του Πρίγκιπα Αλβέρτου το 1861, όταν η Βασίλισσα Βικτώρια συνδύασε πάνω στα μαύρα της ρούχα…  μαύρα κοσμήματα.

Εκτός από τη χρήση χρωμάτων στα κοσμήματα για να ταιριάζουν με τα ρούχα του πένθους, η χρήση ανθρώπινων μαλλιών ήταν επίσης ένα κοινό θέμα μεταξύ των βικτωριανών κοσμημάτων. 

Το Κίνημα Τεχνών και Χειροτεχνιών

Στα τέλη του 18ου αιώνα εμφανίστηκε το κίνημα των Τεχνών και Χειροτεχνιών, που προήλθε από την εμφάνιση των μηχανημάτων αυτή την εποχή. Εστιάζοντας περισσότερο στα καλλιτεχνικά στοιχεία και την ομορφιά του σχεδιασμού, οι χρυσοχόοι στράφηκαν στο χειροποίητο κόσμημα για να δώσουν περισσότερη αξία στο έργο τους.  Αυτό όμως σήμαινε πως για τα χειροποίητα κοσμήματα χρησιμοποιούσαν  λιγότερο τα πολύτιμα μέταλλα και τις πολύτιμες πέτρες όπως τα διαμάντια. Στη θέση τους χρησιμοποιήθηκαν ασημί, χαλκός και ορείχαλκος.

Κοσμήματα του 20ού αιώνα: (1800 - 1960)

Η Βιομηχανική Επανάσταση επέφερε αλλαγές σε πολλούς τομείς, και τα κοσμήματα δεν αποτέλεσαν εξαίρεση. Τα κοσμήματα του 20ού αιώνα θεωρούνταν ακόμα σύμβολα ιεραρχίας, αλλά ήταν σε πολύ πιο προσιτή τιμή για την αγορά της μεσαίας τάξης. Το κράμα μετάλλων αντικατέστησε το χρυσό και το ασήμι, και οι απομιμήσεις πετρών χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία κοσμημάτων που θα μπορούσαν να έχουν τη δική τους θέση σε αυτή τη νέα αγορά.

Η εποχή του 1895 - 1910 έφερε το αρτ νουβό στυλ (Art Nouveau style), προκαλώντας μια αξιοσημείωτη αλλαγή στην ιστορία του κοσμήματος. Αφήνοντας πίσω τους τα παραδοσιακά σχέδια με τα λουλούδια και τις πολύτιμες πέτρες, οι κατασκευαστές κοσμημάτων του 20ού αιώνα στράφηκαν προς τη δημιουργία ενός σχεδίου που θα ήταν μοναδικό. Επικεντρώθηκαν λοιπόν στους συμβολισμούς, συμπεριλαμβάνοντας τον έρωτα και τον θάνατο και χρησιμοποιώντας για τα έργα τους γυαλί, σμάλτο και ελεφαντόδοντο.

Ο αντίκτυπος των κοσμημάτων Suffragette

Στις αρχές του 20ού αιώνα παρατηρήθηκε επίσης η άνοδος του κινήματος των suffragette, με τις γυναίκες να υποστηρίζουν το δικαίωμα ψήφου στις εκλογές. Αυτή η κοινωνική αλλαγή ενέπνευσε τις γυναίκες να φορούν χρώματα. Πράσινο, συμβολίζοντας την ελπίδα, μοβ, συμβολίζοντας την αξιοπρέπεια και λευκό, συμβολίζοντας την καθαρότητα. Αυτή η ριζοσπαστική αλλαγή της μόδας και της στάσης ζωής ενσωματώθηκε στα κοσμήματα που φορούσαν εκείνη την εποχή - λεπτές καρφίτσες, περιδέραια και σκουλαρίκια σχεδιάστηκαν σε αυτά τα χρώματα, αντιπροσωπεύοντας τις συγκεκριμένες γυναίκες και τα πιστεύω τους.

Σύγχρονα Κοσμήματα: (1960 – μέχρι σήμερα)

Από τη δεκαετία του 1960, ο σχεδιασμός κοσμημάτων και η καινοτομία επαναπροσδιορίζονται συνεχώς. Οι σχεδιαστές κοσμημάτων σήμερα δημιουργούν καινούργια σχέδια παίρνοντας στοιχεία μίας εποχής και συνδυάζοντάς τα με τα στοιχεία μιας άλλης. Οι σχεδιαστές συχνά κοιτάζουν πίσω στο παρελθόν σε vintage κοσμήματα ή στοιχεία διαφορετικών περιόδων για να δημιουργήσουν νέα και ενδιαφέροντα κομμάτια που θα προσελκύσουν την προσοχή των αγοραστών.

Τα κοσμήματα των ανδρών εξακολουθούν να είναι δαχτυλίδια και αλυσίδες, ενώ έχει ιδιαίτερη δυναμική και το βραχιόλι. Οι καρφίτσες έχουν χάσει κατά πολύ τη δημοτικότητά τους, ενώ τα ρολόγια είναι ακόμα ψηλά στις προτιμήσεις τους, με μια σειρά από στυλ και μάρκες,  που για μια ακόμη φορά, συμβολίζουν κατά κάποιο τρόπο την κοινωνική τάξη από όπου προέρχονται.  Στο σύγχρονο σχεδιασμό κοσμημάτων έχουν εισαχθεί και μη μέταλλα, όπως τα πλαστικά και τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, για να ωθήσουν τα όρια της κατασκευής κοσμημάτων ακόμα παραπέρα… και η ιστορία του κοσμήματος… συνεχίζεται!